Rozgłośnia Polskiego Radia w Katowicach ma 95 lat

Tytuł: Rozgłośnia Polskiego Radia w Katowicach - ze Śląska na cały świat
Autor: bm / PolskieRadio24.pl Historia
Źródło: https://polskieradio24.pl/39/156/artykul/1308169,rozglosnia-polskiego-ra...
Data publikacji: 04.12.2022

Utworzenie polskiej rozgłośni na wydartym w powstaniach i plebiscytach Śląsku było kwestią walki o "rząd dusz".

/.../ Śląska stacja pierwszy próbny sygnał nadała 27 listopada 1927 roku, ale emisja stałego programu rozpoczęła się dopiero w Barbórkę - 4 grudnia. Pierwszym dyrektorem stacji został prof. Stanisław Tymieniecki. Pierwszym sygnałem radia było uderzenie młotkiem w kowadło - symbol górniczo-hutniczego Śląska.

- Pierwsze audycje Polskiego Radia w Katowicach zaczynał woźny, który na żywo, w studiu emisyjnym, uderzał młotkiem w kowadło, a spiker mówił: "Tu Polskie Radio Katowice" – wyjaśniał Maciej Bakes z katowickiej rozgłośni w audycji Marii Bobrowskiej z cyklu "Historia Polskiego Radia".

Nie tylko sygnał nawiązywał do tradycji regionu. Dużą popularnością cieszyły się audycje w gwarze śląskiej. Rozgłośnia współpracowała też z katowickim teatrem. - Pamiętam niektóre aktorki, zwłaszcza Irenę Kwiatkowską - wspominał gość audycji, Aleksander Widera, od późnych lat trzydziestych XX w. współpracujący z katowicką rozgłośnią. - Recytowała wiersze poetów śląskich.

Stanisław Ligoń - pionier akcji społecznych

25 grudnia 1927 roku przed mikrofonem Polskiego Radia w Katowicach po raz pierwszy stanął Stanisław Ligoń - późniejszy dyrektor śląskiej rozgłośni PR. /.../ Prowadził szereg audycji w spolszczonej gwarze ślaskiej. - Były to przede wszystkim "Bery i bojki śląskie", których słuchali wszyscy i czekali na tę godzinę nadawania - mówił Aleksander Widera.

Gdy widmo wojny z Niemcami zawisło nad krajem, Ligoń zaproponował na antenie społeczną zbiórkę pieniędzy na sprzęt wojskowy. Chciał uzbierać fundusze na karabin maszynowy. Odzew na jego apel był tak duży, że ze zbiórki udało się zakupić też czołg i samolot.

Międzynarodowy fenomen

28 lutego 1929 roku została nadana z Katowic pierwsza audycja dla zagranicy - "Francuska skrzynka z Katowic". - To był fenomen radiofoniczny. Przestrzeń nie była tak zajęta przez nadajniki jak dzisiaj - wyjaśniał Eugeniusz Łabus, wieloletni dziennikarz katowickiej rozgłośni.

Mały nadajnik, o mocy zaledwie 12 kW, niósł sygnał radiowy aż do USA i Australii. Francuski tygodnik specjalistyczny "L’Antenne" donosił w latach 30., że Polskie Radio Katowice ma 1,8 miliona odbiorców /.../.

Pełny tekst oraz nagranie archiwalne Historia Rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach – audycja Marii Bobrowskiej z cyklu "Historia Polskiego Radia". (PR, 26.11.2000) znajdziecie na PolskieRadio24.pl